İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nden hareketle hazırlanan uzun soluklu tiyatro projesi BİRİLERİ | Öykü, Onur, Ferda ‘Özgürlük Üçlemesi’ oyunu ile 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’ne özel bir gösterim gerçekleştirdi.
Proje tasarım ve yönetmenliğini İlyas Özçakır’ın gerçekleştirdiği ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin her bir maddesi için 30 farklı yazar tarafından yazılacak 30 kurmaca hikayenin 30 farklı oyuncu tarafından üçlemeler halinde oyunlaştırıldığı proje BİRİLERİ; Öykü, Onur, Ferda ‘Özgürlük Üçlemesi’ ile ilk kez Ekim ayında İstanbul seyircisiyle buluştu. BİRİLERİ, projenin anlam ve önemine ithafen, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü kapsamında ekip katılımlı özel bir gösterimle sahne aldı.
İkincikat Kadıköy sahnesinde gerçekleştirilen bu özel gösterimde Özgürlük Üçlemesi’nin sergilenmesinin ardından Galatasaray Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi İdil Engindeniz moderasyonluğunda üçleme yazarlarından Çağdaş Ekin Şişman ve Alis Çalışkan, projenin tasarımcısı ve yönetmeni İlyas Özçakır ve oyuncular İrem Kalaycıoğlu, Özgür Yetkinoğlu ve Gül Doğa Selvi ile bir söyleşi gerçekleştirildi. Temel hedefi insan haklarını içselleştirmekte sanatın gücüne dair bir diyalog başlatmak olan bu özel gösterimle BİRİLERİ, gazetecileri, sanatçıları ve sivil toplum kuruluşlarını ortak bir alanda buluşturdu.
BİRİLERİ, bilindiği halde tam olarak anlaşılamayan, yazılı ve basılı olarak “bir yerlerde duran” İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ni tiyatronun hikayeleştirme gücünden faydalanarak yeniden canlandırmayı ve insan haklarının içselleştirilmesini sağlamak istiyor. Didaktik olmaktan uzak, yalın ve özgün yaklaşımıyla Birileri, seyircilerini Öykü, Onur ve Ferda’nın özgürlük arayışına ortak ederek etkileyici bir tiyatro deneyimi sunuyor. Özgürlük Üçlemesi’nde özel hayata müdahale, evlenme, kanaat ve ifade özgürlüğü gibi haklar, anlatım biçimleri olarak birbirinden ayrışan ve ortak bir özgürlük arayışında birleşen tek kişilik üç kısa oyunla sahneye taşınıyor.
Yazanlar: Çağdaş Ekin Şişman, H. Can Utku, Alis Çalışkan
Oynayanlar: İrem Kalaycıoğlu, Özgür Yetkinoğlu, Gül Doğa Selvi
Kostüm Tasarım: Hande Üzüm
Işık Tasarım: Özgür Yetkinoğlu
Işık Uygulama: Uğur Berk
Müzik Uygulama: Helin Elaydın
Afiş Tasarım: Merve Kavas
Afiş Resmi: Louis Aubert
Afiş Fotoğrafları: Levent Oğuz
Reji Asistanı: Çağla Zorlutürk
İletişim Sorumlusu: İdil Barım
Yapım: Civil Production
Yöneten: İlyas Özçakır
BİRİLERİ | Öykü, Onur, Ferda ‘Özgürlük Üçlemesi’
Çağdaş Ekin Şişman’ın kaleminden, bildirgenin 12. maddesinden yola çıkarak özel yaşamın korunması hakkı üzerine olan kısa oyunda, İrem Kalaycıoğlu Öykü karakterine can veriyor. Kurumsal bir şirkette, başarılı bir kariyeri olan ve bir sosyal medya paylaşımı sebebiyle işten kovulan Öykü, özel hayatının kurumsal kimlikleri zedeleyen yönlerini gizleme ve törpüleme çabasında kendi varlığını tehdit eden bir noktaya sürükleniyor.
H. Can Utku’nun yazdığı ve Onur karakterini Özgür Yetkinoğlu’nun canlandırdığı bir diğer kısa oyun, bildirgenin 16. maddesinden esinlenerek evlenme ve aile kurma haklarını işliyor. Bu oyunda Onur, ablasının düğününe hazırlanırken bir yandan da kendini düğün konuklarının kendisinin ne zaman evleneceğiyle ilgili soracakları sorulara yanıt vermeye hazırlanıyor. Oysaki kendini en yakınlarından bile gizlemek zorunda kalan Onur için evlilik zaten söz konusu değil, çünkü yasalar onu sevdiği kişiyle evlenmekten yoksun bırakıyor.
Alis Çalışkan’ın yazdığı ve Gül Doğa Selvi’nin Ferda olarak rol aldığı kısa oyun ise bildirgenin kanaat ve ifade özgürlüğü ile ilgili 19. maddesinden yola çıkıyor. Yazar olmaya çalışan Ferda’nın yarattığı hikâye ve hikâyenin ana karakteri olan Feza, yapımcılar tarafından sansüre uğrayınca Ferda hikayesini ve Feza’yı yeniden yazmaya karar veriyor. Ancak bu değişimin karşısında duracak olan Feza, yaradılışına özgü cin fikirleriyle hikâyenin seyrini umulmadık şekilde değiştiriyor.
