Kent ve ekoloji eksenli görsel hikayeler üreten Demo Lab İnisiyatifi öncülüğündeki “Sessizlik Biçimleri” adlı sergi, Kıraathane İstanbul Edebiyat Evinde 10 Aralık’ta ziyarete açıldı. Eş küratörlüğünü M. Cevahir Akbaş ve Derya Ülker’in üstlendikleri sergide 16 sanatçının eserleri yer alıyor. Mekân ve özneler üzerinden sessizleştirme politikalarının farklı görünümlerinin aktarıldığı sergide fotoğraf, video, kolaj ve ses yerleştirmesi gibi çeşitli medyumlar görülebilir. Sergi 17 Ocak gününe kadar, Pazar günleri hariç her gün 18:00’e dek ziyaret edilebilir.
Tanıklıklar ve gözlem yoluyla kentin ve toplumsal yaşamın görsel belleğini tutmayı hedefleyen inisiyatif, yaşam dinamiklerindeki değişime odaklanır. Bekir Dindar ile M. Cevahir Akbaş’ın temellerini attığı Demo Lab, bu sergi ile, dayatılan bir sessizliğin yaşamdaki yeri ve temsil ettikleri üzerine farklı bakış açıları sunmaya çalışır. Ses atmosferinde bir potansiyel arar. Geçmişe giderek, sessizleştirme politikalarının daha çok hissedilmeye başlandığı ve yoğun toplumsal muhalefetle karşılandığı 2013’ten, bugüne, pandemi sonrası gündelik pratiklere uzanır.
Sergide yer alan çalışmalar iki ana eksende, kent ve ekoloji politikaları ile toplumdaki belli kimlikleri, grupları hedef alan baskı politikaları altında toplanabilir. Bu iki ana eksen aynı zamanda serginin Emirkan Cörüt tarafından gerçekleştirilen ışık tasarımına ilham verir. Mekân üzerindeki politikalar alansal bir kırmızı ışıkla ifade edilir, bu ışık altında distopik bir kartpostal oyunu, ziyaretçileri bekler. Işıktan çıktığı anda renklerine kavuşan fotoğraflar hala tuhaftır, çünkü pandemideki kapanmalar sırasında sokaklarda çekilmişlerdir. İkinci uygulama, kimliklerin etrafını saran, odayı dışarıdan kuşatan, kırmızı, çizigisel bir ışıktır. Bu ışık aynı zamanda Sansüre Karşı Susma Platformu’na da ev sahipliği yapan Kıraathane’nin binasını (özellikle karanlıkta) görünür kılar.
Sergi kataloğunun oluşum süreci de bir birlikte örme ve düşünme denemesidir. Çisel Karacabe, Suzi Asa ve Burcu Yaşin’in ortak yazıları Bir Şeker Otunu Akustik Biçimlerle Örme Denemesi, yazarlarının sesinden, Eren Eryol’un eş zamanlı dinleme olanağı sunan ses kurgusuyla işitilebilir. Bu yazıyı, Merve Şen’in dinlemeyi politik bir eylem olarak ele alan yazısı takip eder. Katalog tasarımı aynı zamanda sergi asistanlığını üstlenen Tahir Akkurt’a aittir ve Berkay Yahya’nın grafik düzenlemeleri ile Merve Şen’in editörlüğünden geçmiştir.
Sanatçılar
Bekir Dindar, Derya Ülker, M. Cevahir Akbaş, Edze Ali, Erdem Varol, Dilara Açıkgöz, Tolga Akbaş, Ekin Çekiç, Şener Yılmaz Aslan, Nevruz Seyidoğlu, Emirkan Cörüt, Nazım Serhat Fırat, Berkay Yahya, Eren Eryol, Ateş Alpar, Berne Küpeli.
Demo Lab
Ekolojik yıkım, kentsel dönüşüm, göç, kadın ve kimlik politikaları ve sansür meselesine işaret eden “Sessizlik Biçimleri” aynı zamanda görsel deneyimden işitsel deneyime adım atan, ses ve sessizlik üzerine eğilen bir sergi. Tanıklıklar yoluyla kentin ve toplumsal yaşamın görsel belleğini oluşturmaya ve korumaya çalışan Demo Lab İnisiyatifi, belgeleme, görülür ve duyulur kılma üzerine yoğunlaşır. Seslerin birbirine karıştığı yer olan kamusal alanlar sessizleşirken ağlar örmek, ötekileri dinleyebilmek için yeni yollar bulmaya çalışır. İnisiyatif, bu sergi ile sessizliğe zorlanmayı tartışmaya açmak istemektedir.
Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi
Asmalı Mescit, Meşrutiyet Caddesi, Yemenici Abdüllatif Sk. No:1 Beyoğlu/İstanbul
