Gözde Mimiko Türkkan’ın “Niyet Dalgaları” Pilot Galeri’de

Gözde Mimiko Türkkan “Niyet Dalgaları”
Gözde Mimiko Türkkan “Niyet Dalgaları”

Pilot Galeri, 6 Mayıs – 10 Haziran arasında Gözde Mimiko Türkkan’ın “Niyet Dalgaları” isimli galeri mekanındaki ilk solo sergisine ev sahipliği yapmaktan mutluluk duyar. Türkkan’ın son dönem işleri, Innergy/Watery Incantations (2020) isimli işini bir milat kabul eder ve odak noktasını insan ve insan olmayanın etkileşimlerinin iç içe geçmişliği üzerine kurar. Sergi, beden ile birlikte düşünmenin, gözlem yapmanın ve dahil olmanın kaydını tutar. Türkkan’ın pratiği, doğaya yabancı olmaktan çok, doğanın akışına kapılmayı vurgular; farklı su kütlelerine ve bu kütlelerdeki enerji hareketine odaklandığı “Niyet Dalgaları”, bu akışı gözlemleme ve akış ile etkileşime geçmenin farklı yollarını araştırır. Dalgalar, pek çok biçimde ve uzunlukta yayılırken Türkkan, vektörel düşünceler olduklarını varsaydığı “niyetlerin” dalgalar gibi yayılımını ve suyun, bu niyetlerin taşıyıcısı olma ihtimalini düşünür.

Türkkan, insan ve insan olmayan arasında süregelen ikiliği yapıbozuma uğratmak yerine, hepimizi aynı şekilde çevreleyen dalgaların, yeryüzünün ve canlı cansız her varlığın doğasını inceleyerek bu karmaşık ilişkiler üzerine düşünür ve oluşturduğu anlatısında bu ikiliğin inşa edilmediği bir ilişkiler düğümüne odaklanır. Akışın içinde ve dışında varlıkları saran gözle görülebilen ve görülemeyen dalgalar; su kütlelerinde meydana gelen dalgalar, göç dalgaları, pandemi dalgaları, sismik dalgalar, ışık dalgaları, elektromanyetik dalgalar, doğası ne olursa olsun enerjiyi uzay ve zamanda vektörel bir şekilde aktaran araçlardır. Okyanuslardaki ve açık denizlerdeki rüzgar ve hava olaylarından toplanan enerjiyi oluştuğu yerlerden, deniz tabanının yükseldiği sahillere kadar taşır ve ‘kırılır’. Su kütlelerinde meydana gelen bu dalgalar, bir enerji aktarımının ve akışının çıplak gözle bile izlenebilen en saf halidir.

Niyet Dalgaları (2023), “niyet etme” eyleminin yapısını ve sonuçlarını sorgular; niyetler, dileklerden farklı olarak aktif bir enerji taşıyan bir düşünce biçimidir; bir yönü ve niyetleri o yönde taşıyacak bir gücü içlerinde barındırır. Bu bakımdan niyet etmek, bir düşünceye adanma gibi de düşünülebilir. Kırmızı yumağı dalgalara çözen Türkkan, anneannesinden kalma şamanik bir geleneğe gönderme yapar. Dalgaların arasına karışan kırmızı ip, düşünülen kişinin kaderindeki düğümleri çözme niyetiyle birlikte, gün doğumunda gerçekleşir. Niyetler iyi düşüncelere dayansa da, bu eylemin deniz ekolojisi ve okyanus yaşamına verdiği zarar, bir noktada göz ardı edilir.

Serginin bağlamsal temelini kuran araştırma duvarı, Türkkan’ın sergi için sürdürdüğü araştırmaları sırasında ortaya çıkardığı bir takım ağları konu alır. Araştırmaları sırasında sanatçı, farklı dalga biçimleri arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları; su dalgalarını her yönüyle anlamak için kendi beden temelli deneyimlerinin yanı sıra, ne doğa, ne de doğa-üstü olan, yapay zeka sohbet botu ChatGBT’yi kullanır. Su dalgaları ile insanın ilişkisini farklı açılardan kavrayabilmek için sörf sporunun tarihini araştırmasıyla bir noktada sörf sporunun koloniyal geçmişini, ırkçı ve cinsiyetçi pratiklerle bezenmiş bugününü ortaya çıkarır ve bu spor alanını, dünya üzerindeki pratiğimiz için bir model kabul edip, geleceğindeki olası bir wipe-out durumunun dünya için ne anlama gelebileceğini sorgular.

Earth Fight (2022), sel, toprak kayması ve orman yangınlarının, doğal afetler ya da insan hataları ayırt edilmeksizin verilen zararların onarılması için yapılan aşırı müdahalelerin
sonucunda ortaya çıkan tahribatı ele alır. Buna karşın, iş, kendini parçası oldukları akışın merkezinde konumlandırmaya çalışan bir insanı, paralel olarak videonun ve olayların akışına yerleştirir. Atılan yumruklar, bir bakıma doğaya verilen zararı kişiye yansıtır ve atılan her yumrukta acı paylaşılır.

Innergy/Watery Incantations (2020), akış kavramına ve onun fiziksel tezahürü olan su kütlelerine odaklanır. Türkkan’ın üç yıl boyunca altı farklı ülkede çektiği bir dizi görüntü, insan ve su ilişkisinde var olan sınırları, derinliği, hafızayı ve bilinç değişimini keşfederek su ve akış ile bütünleşmeye çalışmayı konu alır; su, insan vücudunun %60’ını oluşturduğundan, su kütleleri ile insan bedenleri arasındaki farazi sınırlar akış içinde bulanıklaşır.

Gözde Mimiko Türkkan’ın “Niyet Dalgaları” 10 Haziran’a kadar Pilot Galeri’de görülebilir.

Türkiye'nin En Büyük Sanat Haber Portalı, Güncel Sanat Haberleri, Sergi Rehberi, Sanatçı Portfolyoları, Sanat Üzerine Röportajlar