Zeynep Tanbay Dans Projesi Belgeseli “An Kalır”, Dance On Camera Festivali’nin Açılış Filmi Oldu

İstanbul’da kurulan Zeynep Tanbay Dans Projesi’nin 2006-2012 yılları arasındaki dönemini anlatan belgesel film “An Kalır” (The Moment Remains), New York’ta bu yıl 50.’si düzenlenen ve en uzun süredir devam eden dans filmleri festivali olan Dance On Camera Festivali’nin açılış filmi olarak izleyiciyle buluştu. Yönetmenliğini Ebru Şeremetli’nin üstlendiği “An Kalır”ın gösterimi, 11 Şubat Cuma akşamı Film at Lincoln Center’da gerçekleşti. Türkiye’de alanında bir ilk olan belgesel, festivale Türkiye’den katılan ilk yapım olarak da heyecan ve merakla karşılandı. Tedirginlik, endişe, belirsizlik ve bilinmezlik duyguları üzerine kurulu bir modern dans koreografisinin sahneye konuş hikâyesini anlatan “An Kalır”, göçün hatırası ile geleceğe dair puslu bir bakış arasında sıkışıp kalmanın yanı sıra bir grup dansçının hüküm süren karanlığa rağmen kolektif olarak yaratma mücadelesini ve umudu kayda alıyor.

Zeynep Tanbay Dans Projesi "An Kalır" Belgeseli
50. Dance On Camera Festivali açılış gecesinden gösterim öncesi bir kare, Walter Reade Theater, Newyork

Türkiye prömiyerini 58. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde yapan “An Kalır” (The Moment Remains) belgeseli, Zeynep Tanbay Dans Projesi’nin kurucusu, dansçı, koreograf ve aktivist Tanbay’ın koreografilerindeki adalet arayışıyla yüklü sokakların hissiyatını ve dansçıların umutları, anıları ve endişelerini belgeliyor.

Yönetmenliğini Ebru Şeremetli’nin, danışmanlığını Enis Rıza’nın, yapımcılığını Nalân Sakızlı’nın üstlendiği, VTR Yapım’ın son belgeseli “An Kalır”, 11-14 Şubat 2022 tarihleri arasında New York’ta düzenlenen 50. Dance On Camera Festivali’nin açılış filmi olarak 11 Şubat 2022 Cuma akşamı festival izleyicileriyle buluştu.

Zeynep Tanbay Dans Projesi "An Kalır" Belgeseli
Fotoğraf: Yaşar Saraçoğlu * Dansçılar (soldan sağa): Pınar Güremek Saffari & Mert Öztekin – Cennet Erdoğan & Evrim Akyay – Beril Şenöz & Tuğrul Savaşçı * ‘Araz’dan bir performans (2009 – 2012)

“An Kalır”, “Mutlulukla dans edin, yani yaptığınız işi mutlulukla yapın. Sonra arkaya kalan tek şey o hatırladığınız an olacak, o mutlu bir an olsun,” diyen Zeynep Tanbay’ın hayata bakışını ve düşüncelerini dansla soyutlayışının hikâyesini anlatıyor. Bir modern dans koreografisinin sahneye konuş sürecinin izini sürmek için yola çıkıp, dansçılarla birlikte “tedirginliğin” içinden “umudu var etme”nin tanığına dönüşen belgesel, hayata dair pek çok kavramın yorumunu, hareketin anatomisiyle aktarıyor. Belgesel film, adalet arayışıyla yüklü sokakların hissiyatının bir dans stüdyosunda metaforlara nasıl dönüştüğünü belgeliyor. Her bir sanatçının kendi dillerini oluşturmalarına ve Türkiye’de modern dans yapacakları bir odacık yaratma çabalarına tanıklık ediyor.

Ebru Şeremetli, “An Kalır”da sanatçı olarak üretmenin zorluklarla dolu olduğu bir ortamda, aktivist kimliğini özgürce sergileyen ve yüzleşmekten kaçınılanı farklı bir dille ifade eden Zeynep Tanbay’ın dans etmeyi sürekli ve kolektif bir eyleme dönüştürmesini aktarıyor. Belgesel, göçler ve sürgünler coğrafyasında hayata, sanatçının hissettiklerine, düşüncelerine ve dansla ifade ettiği “an”a dair bir iz bırakıyor.

35 yılı geride bırakan yapım şirketi VTR Yapım’ın prodüksiyonu “An Kalır”, yurt içinde ve yurt dışında festival yolculuğuna devam edecek.

“AN KALIR” HAKKINDA

“An Kalır”ın 2006 yılında başlayan çekimleri 2012’ye kadar sürdü, ardından filmin tamamlanma macerası başladı. Tamamı VTR Yapım tarafından gerçekleştirilen belgesel filmin sürecinde içten desteği ve işbirliğiyle yer alan Zeynep Tanbay, koreografiyi fikir aşamasından sonuna kadar ekiple paylaştı. Stüdyosunun kapılarını kameraya açan Tanbay ile birlikte, tüm Zeynep Tanbay Dans Projesi (ZTDP) dansçılarının katkıları sayesinde ortaya bir süreç takip belgesel filmi çıktı. “An Kalır”, Türkiye’nin sözlü tarih ve süreç takip yöntemiyle gerçekleştirilen nadir dans belgesellerinden biri oldu.

Yönetmen Ebru Şeremetli, bir yandan hem stüdyo provalarında hem sahne gösterilerinde filme konu olan koreografiye, öte yandan da sokak gösterilerinde kameranın arkasındaki göz oldu. Seyahatler, dansçıların ve Zeynep Tanbay’ın diğer takip süreçleri oldu. Gösteriler, sahne arkaları ve yolculuklar ise, Sofya’dan Erbil’e, Lice’den İstanbul’a uzanan güzergâhta kaydedildi. Bu süreçte Enis Rıza ile birlikte dansçılar ve Zeynep Tanbay ile sözlü tarih çekimleri yapıldı.

Zeynep Tanbay, koreografinin ne olduğunu izleyiciye bıraktığını belirtirken yönetmen de aynı yolu tercih ediyor ve Tanbay’ın “Sahnedeki dans, sokaktaki slogan” cümlesinden hareketle, dansın izini sürüyor, hem koreografinin hem de “An Kalır”ın hikâyesini izleyicilere bırakıyor.

1988 doğumlu, Sanat ve Kültür Yönetimi mezunu, sanat ve kültür meraklısı.