Güncel sanat, tiyatro ve performans alanında ürettiği çalışmalarıyla uluslararası sanat dünyasının çok tartışılan ismi Rabih Mroué, iki farklı gösteriyle Kundura DocLab’in konuğu olarak İstanbul’a geliyor. Lübnanlı tiyatro yönetmeni, oyuncu, görsel sanatçı ve oyun yazarı Rabih Mroué’nin, “Bir Bulutla Yol Almak” (Riding on a Cloud) ve “Bana sigarayı bıraktır” (Make Me Stop Smoking) adlı performansları, Türkiye’de ilk kez Nisan ayında Kundura Sahne’de seyirciyle buluşuyor.
Ekranlardaki savaş sahnede
24 ve 26 Nisan tarihlerinde izleyebileceğiniz “Bir Bulutla Yol Almak”, bizi Lübnan’a götürüyor ve bizi Rabih Mroué’nin küçük kardeşi, aynı zamanda eserin asıl oyuncusu Yasser Mroué ile tanıştırıyor. Lübnan iç savaşında bacağından yaralanan ve konuşma yeteneğini kaybeden Yasser’i kendisine benzeyen bir karakteri canlandırmaya davet eden Mroué, sahnede anlatılan anılardan yola çıkarak çekilmiş videolarla Lübnan’daki politik çekişmelerin sübjektif bir resmini oluşturuyor. Gerçeğin kurguyla harmanlandığı bu eser, Orta Doğu’nun modern tarihini ve acı dolu bugününü irdelerken, savaşın ekranlardan izlendiği küreselleşmiş görsel kültürümüz üzerine de sarsıcı bir farkındalık yaratıyor.
Kayıp bir dünyayı inşa etmek
Rabih Mroué’nun akademik olmayan konferansı “Bana Sigarayı Bıraktır” ise, performans anlayışının dışında bir sunum sahneye koyuyor. 27 Nisan Cumartesi günü ücretsiz gerçekleşecek ve ardından Mroué’nun katılacağı bir sohbetle devam edecek bu sunum, “Kayıp bir dünyayı yeniden inşa etmek pekâlâ mümkün olabilir, ama bunun ne anlamı var?” sorusuna kafa yoruyor. Lübnan’ın kayıp görüntülerini yeniden inşa etmek ve geri kazanmak için çok sayıda anonim ve kişisel belge, video, fotoğraf, gazete kupürü ve görgü tanıklarının raporlarını kullanan sanatçı, yeniden inşa edilmiş bir “gerçekliğin” ne kadar geçerli olabileceğini sorguluyor.
Hafıza, güç ve hakikatin inşası
90’larda başlayan ve kesintisiz süren üretimlerinde Orta Doğu’daki politik huzursuzluğu ve Lübnan’daki toplumsal ayaklanmaları işleyen Rabih Mroué, ülkesinde yasaklanan ve uluslararası sanat dünyasında sansasyon yaratan işlerle tanınıyor. Seyircinin rolünü, oyuncunun toplumsal önemini, mekânın mekânsallığını sorgulayan performanslar ve videolar üreten sanatçı, tarihsel ve kişisel anlatıların peşinde hafıza, güç ve hakikatin inşası gibi evrensel temaları araştırıyor, sorguluyor. Günlükler, fotoğraflar, videolar gibi arşiv malzemelerini kullanarak gerçeklik ile kurgu arasındaki sınırları bulanıklaştıran sanatçı, bir gösteri sunmaktan çok düşünceyi kışkırtmaya odaklanan işler üretiyor.
The New York Times’ın “New York için Wooster Grubu neyse, Beyrut için de Mroué o’dur: Avangart yenilikçilik, kavramsal çeşitlilik ve politik aciliyetin dünyevi mizâhla bir karışımı” sözleriyle övdüğü sanatçı, çalışmalarının “Lübnan’ın mevcut siyasi ortamında masanın altına süpürülmüş olan meseleler” olduğunu söylüyor.
MoMA (New York, 2015), Kunsthalle (Mulhouse, 2015); SALT (İstanbul, 2014), Centro de Arte Dos de Mayo (Madrid, 2013), Documenta (Kassel, 2012), Kunstverein (Stuttgart, 2011) ve BAK (Utrecht, 2010) gibi birçok önemli müze ve galeride kişisel sergisi açılan sanatçının işleri, MoMA, Centre Pompidou, SFMOMA, CA2M, MACBA, Van Abbe Museum Rotterdam’ın koleksiyonlarında yer almakta. Aynı zamanda Beyrut Sanat Merkezi’nin kurucu ortağı olan Mroué, 1995’ten beri Lübnan’daki Future TV kanalı için kısa belgeseller ve animasyon filmler yazıp yönetmekte.
Biletler passo’da, kayıtlar beykozkundura.com’da
“Bir Bulutla Yol Almak” için biletler 30 Nisan’a dek passo’da erken satışa özel indirimle alınabilir. Ücretsiz gerçekleşecek ve sınırlı sayıda katılıma açık olacak “Bana Sigarayı Bıraktır” için kaydınızı beykozkundura.com adresindeki formu doldurarak yapabilirsiniz.
DocLab için başvurularda son hafta
Beykoz Kundura’nın belgesel sinema ve belgesel tiyatro yönetmenlerine özel hazırladığı proje ve kapasite geliştirme platformu Kundura DocLab için başvurular ise beykozkundura.com adresinde bu hafta sona eriyor. Bu yıl ikincisi yapılacak ve 22-27 Nisan 2024 tarihleri arasında Beykoz Kundura’da gerçekleşecek Kundura DocLab, Türkiye’nin yanı sıra Ortadoğu, Balkanlar ve Güney Kafkasya bölge ülkelerinden belgesel yönetmenlerini, yeni projeleriyle İstanbul’da bir araya getirecek.
Sinema ve tiyatro pratiğini buluşturarak, katılımcılara bir hafta boyunca, çağdaş ve disiplinlerarası bir yaklaşımla ortak araştırmalar yapma şansı sunacak Kundura DocLab, kurmaca dışı hikâye anlatımında uluslararası sanatsal işbirlikleri ve ilhâm verici metodolojiler geliştirmeyi amaçlıyor. Araştırma odaklı çalışan tüm film ve tiyatro yönetmenlerine açık olan platform, kurmaca dışı hikâye anlatımında uluslararası sanatsal işbirlikleri ve ilhâm verici metodolojiler geliştirmeyi amaçlıyor.
