Sait Maden kimdir?

Sait Maden (d. 3 Mayıs 1931[1], Çorum – ö. 19 Haziran 2013, İstanbul[2]) Türk şair, çevirmen, yayıncı, ressam, fotoğrafçı ve grafik tasarımcı. Bazı kaynaklarda doğum tarihi 1932 olarak belirtilmiştir.

Hayatı

3 Mayıs 1931’de Çorum’da dünyaya gelen Sait Maden ilk ve orta öğrenimini Çorum’da tamamladı. 13 yaşındayken şiir yazmaya başladı, 18 yaşında Fransızca’dan çeviriler yapıyordu. Şiir ve resme olan tutkusu onu İstanbul’a getirdi. 1949–55 yılları arasında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi resim bölümünün “Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi”nden mezun oldu.

Charles Baudelaire’den ‘Moesta et Errabunda’ çevirisiyle Varlık dergisinin yarışmasında birinciliği kazandı. Federico García Lorca’yı kendi dilinden çevirebilmek amacıyla İspanyolca öğrendi. Baudelaire’in ‘Kötülük Çiçekleri’, Lorca’nın bütün şiirleri, Pablo Neruda, Louis Aragon, Octavio Paz, Vladimir Mayakovski, Paul Éluard, Saint-John Perse’in bazı şiirlerini çevirdi. Maden’in şiirleri “İstanbul”, “Türkçe”, “Soyut”, “Yazko Edebiyat”, “Varlık”, “Gösteri” gibi önemli dergilerde yayımlandı. Birkaç kuşak onun çevirileriyle dünya şairlerini tanıdı. Şair Haydar Ergülen onun için “Bir şiir dervişi” demişti[3].

1950’li yıllarda grafik sanatlarına ilgisi artmaya başladı. 1955-1960 yılları arasında tiyatro dekorları ve sinema afişleri tasarladı, çizdi. 1960’tan sonra ilgisini tamamen grafiğe yoğunlaştırdı. 8 bin kitap ve dergi kapağı çizerek bu alanda bir rekora imza attı. Kitaplarında kullandığı fontların bazıları da kendi tasarımıdır. 500 kadar da logo, broşür, ambalaj ve etiket tasarımı yapan Maden siyasi partiler için seçim afişleri de tasarladı.

1958–1963 yılları arasındaki gazetecilik yaptı. 1964’te kendi atölyesini kurdu. 1968’de faaliyete geçen “Grafik Sanatçıları Derneği”nin kurucularından biri de oydu. Bir süre bu derneğin başkanlığını da üstlendi.

1979’da başladığı “Başlangıcından bugüne Türk grafik sanatı” başlıklı kitap projesini maddî destek bulamadığı için bir türlü tamamlayamadı. Ancak bu kitabın birinci bölümünü “Çevre” dergisinde yayımlatmayı başardı. Kitabın 19. yüzyıla ait başka bir bölümü de “Grafik Sanatı” dergisinde yayımlandı. Sait Maden, logo tasarımlarını 1990’da “Simgeler” adlı bir albümde topladı.

Eşi Ayten Maden çocuk kitapları yazarı ve çizeridir.

Sait Maden, 10 Mayıs 2013’te Altunizade Başkent Hastanesi’nde gerçekleştirilen koroner arter baypas ameliyatı sonrasında gelişen zatürreye bağlı olarak 19 Haziran 2013 çarşamba günü saat 9:00’da hayatını kaybetti[4]. Maden’in naaşı, 21 Haziran cuma günü Üsküdar Şakirin Camii’nde öğle namazını müteâkip kılınan cenaze namazından sonra Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi[5][6].

Kitapları

Grafik Tasarım

• “Simgeler: grafik ürünlerinden seçmeler: 1”, 162 syf, 20×18 cm, Çekirdek Yayınlar[7][8], 1990
• “Cumhuriyetin renkleri ve biçimleri: Grafik sanatının dünü, bugünü”, kolektif, Tarih Vakfı Yayınları, 1999, syf 74-81.

Şiir

• “Çağdaş İspanyol şiiri antolojisi 1900-2000, 93 ozandan 400 örnek”, Çekirdek Yayınlar.
• “Bir şiir müzesi”, Çekirdek Yayınlar.
• “Gılgamış: ölümsüz yaşamın izinde”, Çekirdek Yayınlar.
• “Açıl, Ey Gizem!, Bütün şiirler-1”, Çekirdek Yayınlar.
• “Yol Yazıları, Bütün şiirler-2”, Çekirdek Yayınlar.
• “Hiçlemeler, Bütün şiirler-3”, Çekirdek Yayınlar.
• “Şiirin dip sularında, Bütün şiirler-4”, Çekirdek Yayınlar.
• “Cinayet Granada’da işlendi”, Çekirdek Yayınlar.
• “Şiir Tapınağı: insanoğlunun beş bin yıllık şiir serüveni”, Adam Yayınları.
• “Yeryüzü Şiiri: İnsanoğlunun beş bin yıllık şiir serüveni-1”, Çekirdek Yayınlar.
• “Yeryüzü Destanları: İnsanoğlunun beş bin yıllık şiir serüveni-2”, Çekirdek Yayınlar.
• “Mayakovski: Ben kimim?”, Dünya yayıncılık.

Hakkında Yazılan Kitaplar

• “Bir usta, bir dünya: Sait Maden” (Tasarımcı, Sanatçı, Şair), kolektif, Yapı Kredi Yayınları, 2009, İstanbul.

Sergileri

• “Simgeler: Retrospektif grafik ürünler sergisi”, K2 Sanat Merkezi, 4-11 Nisan 2013, İzmir. Düzenleyenler: Ömer Durmaz ve Miraç Güldoğan.
• “Sait Maden: İstanbul’un 99 yüzü, 99 Faces of Istanbul”, 29. İstanbul Kitap Fuarı, 30 Ekim-7 Kasım 2010, İstanbul. Düzenleyenler: Sadık Karamustafa, Sunay Girgin ve Cemran Öder.
• “Bir usta, bir dünya: Sait Maden” (Tasarımcı, Sanatçı, Şair), Yapı Kredi Kültür Merkezi, Sermer Çifter salonu, 18 Aralık 2009 Cuma – 24 Ocak 2010 Pazar, İstanbul.
• “Sait Maden ve Ayten Maden karma sergi” Çukurova Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi sergi salonu, 13 Mayıs 2004, Adana[9].

Ödülleri

• 2011 PEN Türkiye Şiir Ödülü

Kaynakça

1. ^ “Sait Maden hayatını kaybetti”. www.trtturk.com.tr. Erişim tarihi: 23 Haziran 2013.
2. ^ “Sait Maden Vefat Etti”. Hürriyet gazetesi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
3. ^ “Sait Maden hayatını kaybetti”. Akşam gazetesi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
4. ^ “Sait Maden Öldü!”. www.haberevet.com. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
5. ^ “Sait Maden son yolculuğuna uğurlandı”. www.evetbenim.com/haber. Erişim tarihi: 22 Haziran 2013.
6. ^ “Sait Maden’i kaybettik”. www.milliyet.com.tr. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
7. ^ “Çekirdek Yayınlar / Sait Maden”. idefix.com. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2013.
8. ^ “Çekirdek Yayınlar”. kitap.antoloji.com. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2013.
9. ^ “Sait Maden/Ayten Maden Seminer-Sergi-Atölye Çalışması, Adana”. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.