Türkiye’nin önemli endüstri mirası yapılarından Beykoz Kundura’nın arşiv ve araştırma merkezi Kundura Hafıza’da 2023-2024 sezonu başlıyor. Öğrenme Programı kapsamında çocuklara ve yetişkinlere özel atölyelerin düzenleneceği Kundura Hafıza’da, Fabrika emeklilerinin eşliğinde gerçekleşecek rehberli sergi turları da yapılacak.
Hafıza’ya özgün atölyeler
Kundura Hafıza Arşiv ve Araştırma’nın Öğrenme Programı kapsamında gerçekleşecek atölyeler, Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet’i kapsayan zengin bir geçmişe sahip Sümerbank Deri ve Kundura Sanayi Müessesesi’nin tarihinden ve Fabrika’daki üretim sürecinden yola çıkarak özgün tasarımlarla hazırlandı.
Sezon boyunca Pazar günleri saat 14:00’te düzenlenecek atölyelerin ilki, 24 Eylül’de gerçekleşecek “Kundura’nın Bitki Haritası” olacak. Dilan Salkaya’nın yürütücülüğünde ve 7-11 yaşa yönelik yapılacak atölyeye katılanlar, Sümerbank Fabrikası’nın yarım asırlık geçmişinin en yakın tanığı olan ağaçları keşfe çıkacak ve Beykoz Kundura’nın bitki haritasını birlikte tasarlayacaklar.
Dilan Salkaya, 26 Kasım’da ayrıca, “İzlediğim İlk Film: Hafıza Afişim” adlı atölyeyi de yürütecek ve ebeveynlerin de eşlik edeceği atölyede çocuklar, aileleriyle birlikte izledikleri ilk filmi, filmdeki karakterleri, o günden zihinlerinde kalan renkleri, duyguları ve imgeleri geri çağırarak bir hafıza afişi tasarlayacaklar.
Fotoğraflardan ilhâmla
Qbicart Disiplinlerarası Sanat Okulu eğitmenleri eşliğinde 8 Ekim’de yapılacak “Rengarenk Kağıtlarım” adlı atölye ise, 6-9 yaş arası çocuklara açık olacak. Osmanlı döneminde Kâğıt Fabrikası olarak da hizmet vermiş Beykoz Kundura’nın tarihinden yola çıkarak hazırlanan atölyede çocuklar, kâğıt yapımının tekniklerini öğrenecek ve geri dönüşümlü malzemeler ile doğal renklendiricileri kullanarak kendi kâğıtlarını yaratacaklar. Yine Qbicart’ın tasarladığı 6-12 yaşa yönelik “Gülümseyin, Çekiyorum!” adlı atölye de, 5 Kasım’da gerçekleşecek ve katılımcılar, Kundura Hafıza arşivinde yer alan fotoğraflardan ilhâm alarak, Fabrika’daki bir anı fotoğraf karesinde tasarlayıp yeniden canlandıracaklar.
Fabrika yaşamı canlanıyor
Kundura Hafıza’nın Öğrenme Programı bu yıl ilk kez yetişkinlere de açılıyor. 15 Ekim Pazar günü yapılacak “Bir Zamanlar Kundura’da: Geçmişin Ayak İzleri” adlı atölye, 18 yaş üstü tarih meraklılarını bekliyor. Mizgin Adar’ın yürütücülüğünde gerçekleşecek atölye, Beykoz Kundura’nın 1800’lere uzanan tarihi ve zengin sosyal yaşamını yeni bir bakış açısıyla ve interaktif bir yöntemle ele alıyor. Canlandırma, oyun oynama ve rol yapma tekniklerini kullanarak Fabrika yaşamını adeta yeniden deneyimleme fırsatı bulacak katılımcılar, birbirinden ilginç parçalardan oluşan bir makinenin işleyişini canlandıracak, farklı rollere girerek Fabrika’daki bir günü yaşayacak ve bu deneyimlerini yaratıcı bir anı kolajında toplayacaklar.
Beykoz Kundura’da gerçekleşecek Öğrenme Programı’nda biletler Çocuk Atölyeleri için 200 TL, Yetişkin Atölyeleri için de 250 TL olacak ve beykozkundura.com adresinden satın alınabilecek.
Emektârların eşliğinde rehberli turlar
Yeni sezonda ayrıca, Sümerbank Fabrikası’nın emektârları eşliğinde yapılacak rehberli sergi turları gerçekleşecek. Kundura Hafıza Arşiv ve Araştırma’nın 2021’de açılan ve güncellenerek süren kalıcı sergisi “Kundura’nın Hafızası: Bir Fabrikaya Sığan Dünya”, yılın belli dönemlerinde, Fabrika’nın yaşayan hafızalarının rehberliğinde gezilecek. Yeni sezonun ilk turu 24 Eylül’de gerçekleşecek ve tura, fabrika bünyesinde çalışmış Ahmet Günaçtı ile Nevzat Emanet rehberlik edecek. Randevu sistemiyle ücretsiz katılabileceğiniz tur boyunca, sergideki nesnelerin hikâyelerini birebir tanıklarının ağzından dinleyebilecek, Fabrika tarihinden merak ettiklerinizi de yaşayan hafızalara sorup öğrenebileceksiniz. 24 Eylül Pazar günü saat 15:30’da gerçekleşecek ve sınırlı sayıda katılımcıya açık olacak tura katılmak için buradaki formu doldurabilirsiniz.
Marangozhane’de karşılıyor
Binlerce işçi, memur ve ailelerinin ‘birbirine bağlı olma’ halinden ilhâm alınarak 2021 Haziran’ında açılan ve güncellenerek devam eden “Kundura’nın Hafızası: Bir Fabrikaya Sığan Dünya” sergisi; gündelik hayat ile üretim faaliyetinin iç içe geçtiği Fabrika’da yaşananları seçili arşiv materyalleri ve sözlü tarih anlatılarıyla yeniden canlandırıyor. Ziyaretçilerini, 1800’lü yıllarda inşa edilmiş ve Sümerbank ayakkabılarının ahşap kalıplarının üretildiği Marangozhane binasında karşılayan sergi; döneme ait bilginin çeşitlenmesini, yerel bilgeliğin paylaşılarak gelecek modeller ve işbirliklerinin üretilmesini amaçlıyor.
Beykoz Kundura’nın hafızası
Beykoz Kundura’nın tarihiyle dinamik bir ilişki kurabilmek ve bu miras alanının kültürel ve sosyal hayatını yeniden zenginleştirmek amacıyla çalışmalar yürüten Kundura Hafıza Arşiv ve Araştırma’nın yolculuğu 2015’te sözlü tarih çalışmalarıyla başladı. 2021 yılında dernek statüsü aldı ve aynı yıl ilk çalışması “Kundura’nın Hafızası: Bir Fabrikaya Sığan Dünya” adlı kalıcı sergi oldu. 2022’de başlattığı sanatçı programı Vardiya ile, sanatçılara arşivini açan Kundura Hafıza, Fabrika’dan ilhamla yarattığı çocuk atölyeleriyle de gelecek nesle tarih bilincini kazandırmaya devam ediyor. Bu kültür mirasının korunmasına yönelik, farklı disiplin ve yöntemleri kullanarak yaratıcı alanlar geliştiren Kundura Hafıza, sanatçı ve araştırmacılara yönelik programlar düzenlemeye ve 200’e yakın söyleşi, 1000’den fazla fotoğraf ve yüzlerce belge, ambalaj kâğıdı, gazete kupüründen oluşan arşivini de güncelleyerek geliştirmeye devam ediyor.
