İstanbul Devlet Opera ve Balesi, Rus besteci P. İ. Çaykovski’ nin 1891 yılında bestelediği son eseri olan, küçük Alman kız Clara Stahlbaum’un yeni yıl hediyesi olarak aldığı fındıkkıran oyuncağı ile ilgili rüyalarının konu edildiği büyü-masal tarzı bir yılbaşı klasiği Fındıkkıran balesini, Aralık ve Ocak aylarında 11 temsil ile, Atatürk Kültür Merkezi – Türk Telekom Opera Salonu’nda yeniden sevenleriyle buluşturacak.
Alman yazar E. T. A. Hoffmann’ın değişik ülkelerdeki benzer halk öykülerinden yola çıkarak 1816’da yazdığı ‘’Fındıkkıran ve Fareler Kralı’’ adlı öyküyü, ünlü Fransız yazar Alexandre Dumas (père); hikayenin kasvetli havasını yumuşatıp bir masal havasına dönüştürerek, uyarlama ve çeviri şeklinde 1844’te yayımlamıştır.
St. Petersburg’daki Krallık Tiyatroları’nın 1890’larda yönetmeni olan Ivan Vsevolozhsky, Dumas’nın Fındıkkıran öyküsünün iyi bir bale eseri olabileceğini düşünmüş ve Çaykovski’den bu konu üzerine bir bale bestelemesini istemiştir. Çaykovski’nin, Krallık Tiyatrosu’nun bale yönetmeni Fransız asıllı ünlü koreograf Marius Petipa’nın hazırladığı detaylı libretto üzerine bestelediği Fındıkkıran balesinin dünya prömiyeri 18 Aralık 1892’de yapılmış ancak başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu başarısızlığa rağmen sonraki yıllarda çeşitli koreografların eserde düzenlemeler yaparak yeniden sahnelemeleri sayesinde bale, kaybolup gitmekten kurtulmuştur.
Günümüzde ise eser, özellikle bir yeni yıl klasiği olarak dünyadaki bütün bale topluluklarının repertuvarında değişmez bir yer almakta ve sahnelendiği zamanlarda kapalı gişe olmaktadır.
İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nin bu yıl sahneleyeceği Fındıkkıran balesinin koreografisi Mehmet Balkan’ a ( M.Petipa – L.Ivanov’ dan sonra) ait. İki perdelik eseri Lale Balkan sahneye koyuyor.
Fındıkkıran, 14 – 18 – 19 – 23 – 26 Aralık 2024 ve 3 – 4 – 9 – 11 – 15 – 16 Ocak 2025 tarihlerinde bale severlerle buluşmaya devam edecek.
Reji ve Koreografi: Mehmet Balkan
Orkestra Şefi: İbrahim Yazıcı / Zdravko Lazarov
Sahneye Koyan: Lale Balkan
Dekor: Tayfun Çebi
Kostüm: Sevtaç Demirer
Işık: Taner Aydın
Video Prodüksiyon: Ahmet Şeren
Şeker Perisi / Clara: Büşra Ay – Berfu Elmas – Ayça Anıl – Berin Kocabaşoğlu
Prens / Clara’nın Erkek Arkadaşı: Çağatay Özmen – Batur Büklü
Çiçek Valsi Prens: Oliver Spence – Y. Emre Kaynarsu
İyilik Perisi: Gizem A. Tuncay – Berin Kocabaşoğlu – Ayça Anıl
Drosellmayer: M. Nuri Arkan – Berk Sarıbay
Baba: Alkış Peker – Alper Akalın
Anne: Ayşe Kıran – Özlem Özgen Ovacıklı
Büyükanne: Tülay Yalçınkaya – Beyhan Başar – Nilay Özaydın
Büyükbaba: Özerk Tozkoparan – Cem İndere – Gökhan Demiray
Colombine: Elifsu Pamukçu – Buket Polat – Zeynep Güçoğlu
Harlequin: Can Bezirganoğlu, Berkay Topçuoğlu
Fındıkkıran: Can Bezirganoğlu – Arda Erkara
Kral Fare: Egemen Kement – Bahadır Ovacıklı
