Dirimart Sarkis’in UNTITLED Sergisini Ağırlıyor

Dirimart, 10 Eylül-25 Ekim tarihleri arasında, Sarkis’in UNTITLED sergisine ev sahipliği yapıyor.

UNTITLED ışık, cam, ahşap, iplik gibi malzemelerin; fotoğraf, neon, video, vitray gibi tekniklerle birbirine geçtiği yerdir.

Gelecek oluşmaya başlar ama parçalar halindedir; Sarkis bu parçaları Japon kintsugi teknikle ilham alarak oluşturduğu bir teknikle kurşun kullanarak tamir eder, birleştirir. İstanbul duvarlarında rastladığı üç melek figürünün fotoğrafını çekip kırmızı filtreden geçirir, işaretlediği yerlerden parçalara ayırıp yeniden birleştirir. Buluntu bir İstanbul fotoğrafında büyük bir patlama veya depremi andıran bir yıkımdan sonrasını görür, devrilmiş bir araba, sokaklara dağılmış kâğıtlar ve tüm bunların ortasında sigara içen bir adam kameraya bakıyordur. Farklı kültürlerden insanların ikâmet ettiği bir mahallede rastladığı binaların birbirleriyle kurduğu paradoksal ilişkiyi yakalar. Aliye Berger’in atölyesi yanarken ortaya çıkan görüntüden çok etkilenerek heyecanla yaptığı, Munch’un Çığlık (1893) tablosunu çağrıştıran Yangın tablosu da (Eylül, 1955) Sarkis’in vitraylarından birisi olur. Bir diğer vitrayda yan yana dizilmiş karikatürize figürler ağızlarını açıp kapatırlar; belki de çığlık atıyorlardır. Sarkis çektiği İstanbul görüntülerinden oluşturduğu ve kırmızı bir filtreden geçirdiği vitrayları Paris Galerie Nathalie Obadia’da 2019’da yapılan Sarkis’in Hareket eden Vitrayları sergisinden yine kırmızı filtreden geçirdiği bir sergi görünümünün sıvandığı duvarın karşısındaki duvara yerleştirir. Bu yerleştirme fotoğrafındaki vitraylara Sarkis savaş ganimetlerini, başlangıçları, nefesi, 19380-19920-20200’ı, Çaylak Sokak’ı, bellek Tanrıçası Mnemosyne’i taşır ve fotoğrafın üzerine yedi renkli bir neon iliştirerek karşısındaki kırmızı seriyle yeni bir diyalog başlatır. Tüm bu kırmızı hem bir yangını hem bir alarm anını çağrıştırır.

Belleğin bu yeni oluşumun en başında yer aldığı sergisinde Sarkis, tarihten taşıdığı hikâyeler üzerinden gündeme bakma imkanı sunar. Kırmızı punctum‘daki (2019)’daki yara kanamaya başlar. Başlangıçta, kâğıt üzerine ıslak fırçanın değmesi ile başlayan ve kurumaya doğru çok yavaş seyreden hareketi kaydedilen kırmızı sulu boya işarete Morton Feldman’ın 1976 yılında Sasani imparatoru 1. Hüsrev için yapıldığını öğrendiği ve Hüsrev’in İlkbaharı isimli şaşaalı bir bahçeyi tasvir eden kayıp halıdan ilham alarak bestelediği yaklaşık on beş dakikalık parçası eşlik eder. Videonun önünde hayvan ve ağaç motifli bir İran halısı serilidir. Ekrana kırmızı bir göz gibi yerleşmiş işaret de sergiyi izler.

Sanatçı, 1992’de ortaya çıkan 19380-19920-20200 isimli yapıtını yeni katmanlar ekleyerek sergiler. Altında tekerleklerle harekete hazır halde bekleyen yanık bir kasanın bir yüzüne Sarkis’in doğum tarihinin sonuna bir sıfır eklenerek sarı neon harflerle 19380 yazılıdır. İlk defa 1992 yılında Maçka Sanat Galerisi’nde sergilenen yanık kasanın diğer yüzünde yapıtın doğduğu yıl olan 19920 yazılıdır; bugünse 19920, 20200’a dönüşmüştür.

Kasanın üst kapağında, içindeki suda biri yeşil biri kırmızı sulu boyayla boyanmış iki ev olan mavi seramik bir kâse döner, böylece renkler birbirine karışır. Her parça bir diğerini hatırlatır, destek verir veya ona yaslanır: bir bütün olur. UNTITLED bellekten dikkatle seçilen parçaların bir zamana ve mekâna içine yerleşmiş halidir.
Sanatçı, birbirinden bağımsız gibi duran toplumsal ve kültürel konuların günümüzde oluşturduğu belirsiz atmosferi anlatan sergisine kırmızı ve büyük harflerle UNTITLED ismini verir.

Sanatçı Hakkında
Sarkis (d. 1938, İstanbul). Eğitimini İstanbul Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Akademisi’nde tamamladı, ilk sergisini 1960 yılında İstanbul Sanat Galerisi’nde açtı. Daha sonra Paris’e yerleşti. Sanatçının eserleri, aralarında Centre Georges Pompidou, Paris; Guggenheim Müzesi, New York; Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris; Kunst-und- Austellungshalle, Bonn; Museé du Louvre, Paris; Bode Müzesi, Berlin; Fondazione MAXXI, Roma ve Kunsthalle Düsseldorf’un bulunduğu birçok kurumda sergilendi. When Attitudes Become Form, Kunsthalle Bern (1969); documenta VI, documenta VII, Kassel (1977, 1982) ile Venedik, Sidney, Şangay, São Paulo, Moskova ve İstanbul bienalleri Sarkis’in katıldığı önemli sergiler arasında yer almaktadır. Sarkis’in son dönem kişisel sergileri ve grup sergileri arasında, Saat Kaç?, Arter, İstanbul (2019), Ayna, Dirimart Dolapdere, İstanbul (2017); Sarkis avec Paradjanov, Villa Empain-Fondation Boghossian, Brüksel (2016); Il Grido, Galerie Nathalie Obadia, Brüksel, 2016; Istanbul. Passion, Joy, Fury, Fondazione MAXXI, Roma (2015); Tuzlu Su, 14. İstanbul Bienali (2015); Respiro, 56. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu (2015); Armenity, 56. Venedik Bienali Ermenistan Pavyonu grup sergisi (2015); Sarkis – Cage/Ryoanji Yorumu, ARTER, İstanbul (2013) sayılabilir. Sanatçının işleri pek çok müze ve özel koleksiyonda yer almaktadır. Sanatçı yaşamını ve çalışmalarını Paris’te sürdürmektedir.

Sergi 25 Ekim tarihine kadar 10:00-19:00 arası görülebilir.

DİRİMART
Irmak Caddesi, 1-9, 34440 Dolapdere/İstanbul