Fikret Otyam (d. 19 Aralık 1926, Aksaray; ö. 9 Ağustos 2015, Antalya), Türk ressam, fotoğrafçı, gazeteci ve yazar.
Anadolu ve Güneydoğu Anadolu ile ilgili yazdığı röportajlarla tanındı. Bu röportajlarını çok sayıda kitapta topladı. Röportaj ve fotoğraflarında olduğu gibi tuvallerinde de Anadolu insanını resmetti. Sık sık keçi ve başı örtülü Anadolu kadınlarını figür olarak kullandı. Anadolu kadınlarını iri gözlü, küçük burun ve küçük ağızlı olarak betimledi.[1]
Ünlü besteci ve orkestra şefi Nedim Vasıf Otyam ile eczacı ve şair Nusret Kemal Otyam’ın kardeşi, dokuma ve fotoğraf sanatıçısı Filiz Otyam’ın eşidir.
Fikret Otyam‘ın Yaşamı
1926’da Aksaray’da dünyaya geldi. Babası asker ve eczacı Vasıf Efendi, annesi Naciye Hanım’dır.[1] Nedim ve Nusret Kemal adında iki ağabeyi vardı; Neşecan adında bir de kızkardeşi olmuştur.[2] İsmet İnönü’nün silah arkadaşlarından olan babası Vasıf Efendi, ordudan emekli olduktan sonra Aksaray’da eczacılık yaptı. İlk ve ortaöğrenimini Aksaray’da tamamlayan Otyam’ın lise öğrenimi kesintili olarak Ankara ve Kayseri’de sürdü.
Liseden sonra İstanbul’a giderek Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Orta Resim Bölümü’nde öğrenime devam etti, ünlü ressam Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun atölyesinde ders aldı. 1953’te mezun oldu. Aynı yıl evlendi, ertesi yıl kızı Elvan dünyaya geldi. Bu evlilikten İrep ve Döne adında iki kızı daha olmuştur.[2]
Gazeteciliğe 1950 yılında henüz Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğrenci iken Son Saat gazetesinde başladı. Falih Rıfkı Atay’ın çıkardığı Dünya gazetesinde yazar ve Yazı İşleri Müdürü Ali İhsan Göğüş’ün yardımcısı oldu; ardından Ulus gazetesinde çalıştı.
1953’te ilk kez Güneydoğu ve Doğu Anadolu’yu gezen Otyam, gazetecilik yaşamı boyunca Anadolu ve Güneydoğu Anadolu ile ilgili yazdığı röportajlarla tanındı. Bu röportajlarını çok sayıda kitapta topladı. İlk eşinden ayrılarak 1977’de sanatçı Filiz Otyam ile evlendi.
Uzun yıllar Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yapan Otyam; Abdi İpekçi cinayetinden sonra kendi hayatının da tehlikede olduğunu düşünerek emekli olmaya karar verdi. Antalya’nın Gazipaşa ilçesi Selinus Kalesi altında, Deliçay yanında bir ev yaptırdı, eşi Filiz Otyam’la 1979’da yerleştiği bu evde resim yapmaya ve kitaplarının basımı ile uğraşmaya ağırlık verdi. Son olarak, Aydınlık gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.
Akdeniz Gazetecilik Vakfı ve Altın Portakal Kültür Sanat Vakfı’nın kurucu üyelerindendir. Böbrek yetmezliği nedeniyle bir süredir tedavi gören Fikret Otyam Antalya’da 9 Ağustos 2015’te yaşamını yitrdi.[3] Otyam’ın cenazesi Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesinde bulunan “İz Bırakan Aydınlar Gömütlüğü”ne defnedildi.[4]
Vefatının ardından Otyam için Çankaya Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde anma töreni düzenlendi.[5]
Fikret Otyam Kitapları
Söyleşi/Gezi Kitapları
- Gide Gide 1 – Ha bu diyar (1959)
- Gide Gide 2 – Doğudan Gezi Notları (1960)
- Gide Gide 3 – Harran/Hoyrat/Mayın ve Irıp (1961)
- Uy Babo (1962)
- Topraksızlar (1963)
- Hu Dost (1964)
- Bir Karış Toprak İçin (1965)
- Oy Fırat Asi Fırat (1966)
- Korku ve Kaymakam Babo (1968)
Can Pazarı
- Vay Kurban, Hayvanlar ve İnsanlar (1969)
- Ne Biçim Amerika, Ne Biçim Rusya (1970)
- Karasevdam Anadolum (1976)
- Mayınlı Topraklar Üzerinde (1977)
- Adı Yemendir (1981)
- Şu Bizim Gazipaşa ve İsmet Paşalı Yıllar (1984)
- Harran Koçaklaması (1987)
- Ey Samandağ Samandağ (1991)
- Kırk Yıl Önce, Kırk Yıl Sonra (1994)
- Hû Dost (1995)
- Mektuplar
- Arkadaşım Orhan Kemal ve Mektupları (1975)
- Pavli Kardeş (1985)
Oyun
- Mayın (1968)
- Çocuk kitapları
- Can Arkadaş (1978)
- Ceylanlar Suya İndi ( 1980)
- Mayınlar Çiçek Açmaz ( 1983)
- Ağlama Anam (2000)
- Kanlı Gömlekler (2000)
Diğer
- Silivri 5. Ordu (2012)
Fikret Otyam’ın Fotoğraf sergileri
- 1964 – 1974 Gide Gide Serileri
- 1979 Eğer Bizi Sual Eden Olursa
- 1983 Dünya Güzel Olmalı
- 1997 Otyam’ın Objektifinden
- Filiz Otyam ve İbrahim Demirel ile karma sergi
Fikret Otyam’ın Resim sergileri
- 1947 – 1953 “Onlar Grubu” ile sergileri
- 1976 Memleketimden İnsan Manzaraları
- 1978 İnsan Manzaraları
- 1987 – 1997 Filiz Otyam ile ortak yurt içi ve yurt dışı resim ve dokuma sergileri
Fikret Otyam’ın Ödülleri
- 1962 Gazeteciler Cemiyeti Basın Şeref Belgesi
- 1980 – 1990 On Yılın Basın Şeref Belgesi
- 1995 Atatürkçü Düşünce Derneği Onur Plaketi
- İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Fotoğraf Enstitüsü Onur Belgesi
- 1996 3.Hacı Bektaş Veli Dostluk ve Barış Ödülü
- Pir Sultan Abdal Onur Belgesi
- UNESCO AIAP Türkiye Ulusal Komitesi Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği Onur Belgesi
- Akdeniz Üniversitesi Onur Belgesi
- Şanlıurfa Kültür Eğitim Sanat Araştırma Vakfı Onur Belgesi
Kaynakça
- ^ a b Fikret Otyam, Fikretotyam.com web sitesi, Erişim tarihi:10.08.2015
- ^ a b Faruk Bildirici, Yaşar Kemal ile ebediyen barıştık, Hürriyet gazetesi, 30.05.2010
- ^ “Fikret Otyam hayatını kaybetti”. Hürriyet. 9 Ağustos 2015. 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ “Fikret Otyam’ın vasiyeti yerine getiriliyor”. Hürriyet. 10 Ağustos 2015. 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2015.
- ^ “Fikret Otyam için Çankaya’da anma töreni düzenlendi”. Hürriyet. 11 Ağustos 2015. 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
- ^ “SinemaTürk”. 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.