Henri Bergson’dan Komiğin Anlamı Üzerine Bir Deneme: Gülme

Sezgi, açık toplum, bilinç, deneyim, kültür ve hafıza üzerine fikirleriyle 20. yüzyılın ilk yarısına damga vuran Henri Bergson’un, ilk olarak 1900’de kitaplaştırılan Gülme: Komiğin Anlamı Üzerine Bir Deneme adlı yapıtı Can Yayınları etiketiyle okurla buluşuyor. Eserinde komiğin biçimlerini, komedinin sanatlar arasındaki konumunu ve gülmenin ardında yatan itici güçleri irdeleyen Bergson, bireyin ve toplumun mekanik katılığını, birtakım kusur ve dürtülerini de mercek altına alarak kültürel bir analiz de sunuyor.

Kıyıya vuran dalga uzaklaşırken bazen köpüğün bir kısmını kumsala bırakır. Yakınlarda oynayan çocuk, bu köpükten bir avuç dolusu alır ve bir an sonra avucunun içinde birkaç damla sudan fazlasının kalmadığını görünce şaşırır – üstelik bu, onu getiren dalgadan çok daha tuzlu, çok daha acı bir sudur. Gülme de işte bu köpük gibi doğar.

Henri Bergson, ilk kez 1900’de kitaplaştırılan Gülme’de komiğin tanımını, üretim yasalarını ve toplumsal fonksiyonlarını doğal ortamında, yani beşeriyet içerisinde arayıp buluyor. Günlük hayat ve tiyatro örnekleri üzerinden nelerin neden komik olduğunu, karakter ve durum komedisinden çeşitli söz komedilerine kadar fani komiğin farklı biçimlerini, komedinin diğer sanatlar arasındaki konumunu ve gülmenin ardında yatan itici güçleri irdeleyen Bergson aynı zamanda bireyin ve toplumun mekanik katılığını, otomatik dalgınlığını ve birtakım kusur ve dürtülerini mercek altına alarak kültürel analizini yapıyor.

KÜNYE
Gülme: Komiğin Anlamı Üzerine Bir Deneme
Yazar: Henri Bergson
Çeviri: Ayşen Sarı
Yayınevi: Can Yayınları 
Dizi: Can Düşünce
Tür: Felsefe
Sayfa Sayısı: 112
Fiyatı: 90 TL