Gerçek adı Derman İskender Över olan “küçük iskender” yakalandığı kanser hastalığından kurtulamayarak 55 yaşında Bodrum’da hayatını kaybetti. Türk çağdaş şiirinin en önde gelen isimlerindendi.
küçük iskender (Derman İskender Över), (d. 28 Mayıs 1964, İstanbul – ö. 3 Temmuz 2019, Bodrum), Türk şair, yazar, eleştirmen. Türk çağdaş şiirinin en önemli temsilcilerinden biri.
küçük iskender, derginin Ağustos 2018 sayısında Okurlarıma başlıklı veda yazısında ”Haziran 2018’de saptanan tümörler, metastazlar, o, bu: Sancılı, keyifsiz bir yolun başlangıcı benim için. Bugüne güzel geldiğimizi düşünüyorum; böyle de gittiği yere kadar gidecektir. Kaç kuşaktır sizinle olduğumdan dolayı samimiyetle söylüyorum ki çok mutluyum. Arşivimdeki, masamdaki, aklımdaki her şeyi toparlamaya, yarım bırakmadan size teslim ederek fişi çekmeyi planlıyorum. Umarım, zamanım yeter. Dostça kalın’‘ diyerek okurlarına veda etmişti.
Yaşamı
1964 yılında İstanbul’da doğdu. Kabataş Erkek Lisesini bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi‘ne girdi, son sınıfında okulu bıraktı. Ardından İstanbul Üniversitesi sosyoloji bölümüne girdi, 3 yıl sonra bıraktı. 1980‘li yıllardan başlayarak günümüze kadar çeşitli dergilerde şiirler, eleştiriler, denemeler yazdı. İlk şiiri Milliyet Genç Sanat Dergisi‘nde, İskender Över ismiyle çıktı. Profesyonel olarak 1985‘te Adam Sanat Dergisi‘nde şiirleri yayımlanmaya başladı.
Çıkan antololojilerde şiirleri basıldı. Kanada‘da çıkan Descant adlı edebiyat dergisinin Türkiye özel sayısında, ABD‘de ise Murat Nemet Nejat‘ın ‘eda‘ kavramında yoğunlaştığı Türk şairleri antolojisinde kendine yer buldu. İtalya‘da düzenlenen Avrupalı Genç Şairler Yarışması‘nda (La Giovane Poseia D’europa Nel 1999) ilk ona girdi ve şiirleri bu şairlerle kitaplaştırıldı.
2000 yılında Orhon Murat Arıburnu Ödülleri‘nde Bir Çift Siyah Deri Eldiven adlı şiir kitabıyla birincilik aldı. 2001 yılında Almanya‘da, 2002 yılında Hollanda‘da çeşitli şehirlerdeki etkinliklerde, 2005‘te Avusturya‘da, 2007′de Makedonya‘da, 2008‘de İsveç‘te konuşmacı olarak ve şiir performanslarıyla kendini dile getirdi. 2003 yılında Berlin‘de düzenlenen İlk Türk Eşcinseller Kongresi‘nde bu konudaki bildirisini okudu. 2004‘te NewYork‘ta ve Kuzey Carolina‘da üniversitelerde konuşma yaptı ve tek kişilik okuma gecelerine konuk oldu. 2006‘da İskender’i Ben Öldürmedim adlı şiir kitabıyla Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü‘nü kazandı. 2014‘te 7.si verilen Erdal Öz Edebiyat Ödülü Küçük İskender’e verildi. Jüri ödülün gerekçesini “Türk Şiiri’ne getirdiği özgün soluk ve şiir dilinin geliştirilmesinin yanı sıra otuz yıl boyunca tavrındaki tutarlılık” olarak özetledi.
Kariyeri
İstanbul’da Türkiye’nin en önemli müzik odakları olan Baba Zula, Rashit, Teoman, Gripin, Hayko Cepkin, Zakkum, Derya Köroğlu, Mabel Matiz, Can Bonomo, Nejat Yavaşoğulları, Model, Flört, Cemiyette Pişiyorum yine edebiyat ve sinema dünyasından Mustafa Altıoklar, Şenol Erdoğan, Pelin Batu gibi isimlerle aynı sahneyi paylaştı. Küçük İskender ayrıca genç şairlerle birlikte Ankara, İzmir, İzmit, Elazığ, Gaziantep, Milas, Seferihisar, Gümüşlük, Bodrum, Bolu, Kırşehir gibi Anadolu‘nun değişik yerlerinde performans geceleri yapmıştır. Türk şiirinin en önemli temsilcilerinden biridir.
Küçük İskender ayrıca, Mustafa Altıoklar’ın yönettiği iki filmde de oynamıştır: 1997 yılı yapımlı Ağır Roman ve 2003 yılı yapımlı O Şimdi Asker.
Kitapları
Kitapların şu anki yayınevleri ve basıldıkları ilk tarih dikkate alınmıştır.
Şiir
- Gözlerim Sığmıyor Yüzüme ( 1988 / Adam Yayınları )
- Erotika ( 1991 / Adam Yayınları )
- Yirmi5April ( 1994 / YKY )
- Periler Ölürken Özür Diler ( 1994 / Gendaş )
- Suzidilara ( 1996 / Adam Yayınları )
- Güzel Annemin Hayal Gücü ( Tek Baskılık Kitap ) ( 1996 / Hera Şiir Kitaplığı )
- Ciddiye Alındığım Kara Parçaları ( 1997 / YKY )
- Papağana Silah Çekme! ( 1998 / Om Yayınları )
- Alp Krizi ( Tek Baskılık Kitap ) ( 1999 / Çalıntı Yayınları )
- Gözyaşlarım Nal Sesleri ( 1999 / Adam Yayınları )
- Bir Çift Siyah Deri Eldiven ( 2000 / Adam Yayınları )
- İpucu Bırakma Sanatı ( 2000 / Om Yayınları )
- Bahname ( 2000 / Om Yayınları )
- Teklifsiz Serseri ( 2001 / Om Yayınları )
- Kahramanlar Ölü Doğar ( 2001 / Om Yayınları )
- Çürük Et Deposu ( 2001 / Adam Yayınları )
- Eski Kral Deposu ( 2002 / Adam Yayınları )
- Siyah Beyaz Denizatları ( Toplu Şiirler I ) ( 2003 / Gendaş )
- Barudî ( Kürtçe Çeviri ) ( 2003 / Piya )
- Dicle ile Fırat ( 2004 / Gendaş )
- Bir Daha Bana Benzeme Angel! ( 2004 / Varlık )
- Sarı Şey ( 2010 / Sel Yayınları )
- Bu Defa Çok Fena ( 2011 / Sel Yayınları )
- Ali ( 2013 / Sel Yayınları )
- Elli belirsiz (2014 / Sel Yayınları )
- Serbest Metinler
- Dedem Beni Korkuttu Hikâyeleri ( 1992 / Parantez )
- İkizler Burcu Hikâyeleri ( 1993 / Parantez )
- 666 (1994 / Gendaş )
- Galileo’nun Pergeli ( 2009 / Sel )
- The Kırmızı Başlıklı İstasyon Şefi ( 1996 / Parantez )
- Belden Aşağı Aşk Hikâyeleri ( 1996 / Parantez )
- Pop H’art ( 1997 / İnkılâp )
- Balık Burcu Hikâyeleri ( 2000 / Parantez )
- Made In Hell ( 2001 / İnkılâp )
- Insectisid ( 2002 / Stüdyo İmge )
- Necronomicon / Ölüm Kitabı ( 2004 / Turuncu Medya )
- Waliz Bir (2016 / Can )
- Her Şey Ayrı Yazılır ( 2016 / Can )
Roman
- Flu’es ( 1998 / Parantez)
- Cehenneme Gitme Yöntemleri ( 1999 / Parantez )
- Zatülcenp ( 2000 / İnkılâp )
- Özel Derlemeler
- Kanlı Lağım Fareleri’den küçük İskender’e ( 2001 / Stüdyo İmge )
- Aşk Şiirleri Kolonisi ( 2004 / Everest )
İnceleme / Eleştiri
- Şiirli Değnek ( 1995 / YKY )
- Eflatun Sufleler ( 2002 / Gendaş )
- Rimbaud’ya Akıl Notları ( 2004 / Alkım )
Günce
- Cangüncem (1996 / Gendaş )
- Bu defa çok fena ( 2011/ Sel)
