Ratip Aşir Acudoğu kimdir?

Ratip Aşir Acudoğu, (d. 1898, İstanbul – ö. 17 Ocak 1957), Türk heykeltıraş. Serbest figüratif heykelleri ve anıt çalışmalarıyla tanınmıştır.

1898’de İstanbul’da dünyaya geldi. Mahmudiye Rüştiyesi ve Ankara Sultanisi’nde öğrenim gördü. I. Dünya Savaşı’nda ihtiyat zabiti olarak görev yaptı.[1] 1918’de girdiği Sanayi-i Nefise Mektebi’nde İhsan Özsoy’un öğrencisi oldu.

1920’de Almanya’da Münih Akademisi’ne girdi. Resim Sanatları Akademisi’nde (Akademie der Bildenden Künste) bir süre Blecker’in atölyesinde çalıştıktan sonra hayranı olduğu Aristide Maillol’dan ders almak üzere Paris’e geçti; bu amacına ulaşamayınca Maillol ve Antoine Bourdelle’nin eserlerinin etkisinde serbest çalıştı.[2].1925’te Türkiye’ye döndü.

“Yaralı Asker” heykeliyle Sanayi Nefise Mektebi’nin Avrupa sınavını kazanınca eğitimini tamamlamak üzere yeniden Fransa’ya gitti.[1] Paris’te Julian Akademisi’nde heykeltıraş Henri Bouchard ve Paul Landowski’den eğitim aldı. Ancak zaman zaman Maillol ve Bourdelle’in atölyelerine giderek, onların önerilerinden yararlandı.[1]

1928’de Türkiye’ye döndükten sonra Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin kurucuları arasında yer aldı. Resim öğretmeni olarak tayin edildiği Edirne Öğretmen Okulu’nda görev yapmaya başladı. Bu okulda kendisine bir heykel atölyesi verildi ve ilk anıt çalışması olan “Kubilay Şehidi Anıtı”‘nı bu atölyede gerçekleştirdi (1932).

Şehit Kubilay Anıtı

Edirne’den sonra İstanbul’da çeşitli orta öğrenim kurumlarında öğretmenlik yaptı. 1939 Erzincan Depremi’nden sonra İsmet İnönü’nün Erzincan’a gösterdiği yakın ilgiye şükran ifadesi olarak şehre dikilmek üzere sipariş edilen heykeli hazırladı. 1957’de kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.

Acudoğu, taş, kil, ve çamur kullandığı heykellerinde, insan vücudunun temel özelliklerinden yararlanarak güçlülük, sağlamlık ve uyumluluk duygularını vurguladı.[2] Figür ve büstlerinin yanı sıra, duygusal yönü ağır basan ve plastik değer taşıyan olgun anıtlar gerçekleştirdi.

Eserleri

• Şehit Kubilay Anıtı, Menemen, 1932
• İsmet İnönü Anıtı, Erzincan, 1939
• Atatürk Anıtı, Ziraat Fakültesi önü, Ankara
• Bolu Atatürk heykeli (Nijat Sirel ile birlikte), Bolu

Kaynakça

1. ^ a b c Bara, Hadi (1957). “Heykeltıraş Ratip Acudoğu” (PDF). Arkitekt, 223. 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
2. ^ a b Öztopçu, Avni. “Ratip Aşir Acudoğlu”. Erzincan Belgeliği. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2012.
3. Tansuğ, S. (1997). Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. 1. Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları. s. 15. ISBN 975-7438-52-9.