Bizans’ın son imparatoru XI. Konstantinos Palaiologos‘un yüz hatlarının en doğru şekilde tasvir edildiği fresk Yunanistan‘da bir manastırda bulundu. Sanat tarihçilerine göre söz konusu fresk doğrudan imparator model alınarak yapılmış.
1405’te doğan ve 1453’te İstanbul fethi sırasında ölen son Doğu Roma İmparatoru Konstantinos Paleologos’un (XI. Constantine Palaiologos) çift başlı kartallarla süslenmiş kraliyet kıyafetleri içinde bir duvar resmi, Mora’daki Aigio kasabası yakınlarındaki bir manastırda keşfedildi. Bu fresk, son Bizans imparatorunun bilinen tek yaşayan portresi.
Yunanistanlı arkeologlar, Batı Yunanistan’daki Achaea bölgesinde yer alan Aigialeia Aigio Manastırı’nda 15. yüzyıl ortalarına tarihlendirilen bir freskte son Doğu Roma (Bizans) imparatoru XI. Konstantinos Paleologos’un bir portresini keşfettiler. XI. Konstantinos, Bizans İmparatorluğu’nu 6 Ocak 1449’dan 29 Mayıs 1453’e kadar yönetti. Osmanlıların Konstantinopolis’i fethettiği sırada savaşta hayatını kaybeden imparator, Bizans İmparatorluğu’nun 7. yüzyıldan itibaren sürekli toprak kaybetmesinin ardından, 1453’te tamamen ortadan kalkmasıyla sonuçlanan bir dönemin son imparatoruydu.
15. Asır ortalarına tarihlenen Fresk’in imparatorun hayattayken yapılmış olduğu tahmin ediliyor. Bu aynı zamanda Konsatan’in günümüze ulaştığı tespit edilebilen tek tasvir.
Yunanistan Kültür Bakanlığı’nın açıklamasına göre bu eser tarihsel öneminin yanı sıra sanat tarihine katkısı açısında da çok kıymetli.
İmparatorun Tasviri Portrede, imparator, Paleologos hanedanının sembolü olan taçlı çift başlı kartallarla süslenmiş kraliyet kıyafetleri içinde yer alıyor. Ayrıca, mücevherlerle süslenmiş bir taç takan XI. Konstantinos, haç şeklinde bir asa tutuyor. Mor rengi, Bolinus brandaris deniz salyangozunun salgısından elde edilen ve sadece kraliyet ailesi üyeleri tarafından kullanılan son derece pahalı bir boya ile boyanmış.
Freskin, Aigialeia’daki manastırın güneyindeki Mystras kasabasından bir sanatçı tarafından duvara işleniği tahmin ediliyor.
Genç XI. Konstantinos, imparator olmadan önce burada beş yıl yaşamış ve hüküm sürmüştü. Pammegiston Taxiarchon Kutsal Manastırı, bir dönem Konstantinos’un kardeşlerinden önemli mali bağışlar almıştı. Manastırın yakın zamanda yapılan restorasyonu sırasında, Bizans imparatorunun portresini içeren fresk keşfedildi.
Tarihi ve Sanatsal Önemi Yunanistan Kültür Bakanı Lina Mendoni, bu portreyi XI. Konstantinos Paleologos’un “hayatı sırasında yapılmış tek bilinen tasviri” olarak nitelendiriyor. Mendoni, sanatçının imparatorun yüz hatlarını doğrudan gözlemleyerek çizdiğini belirtiyor. Yunanistan Kültür Bakanlığı, portreyi “son Bizans imparatorunun fizyonomik özelliklerini doğru bir şekilde yansıtan otantik bir eser” olarak tanımlarken, imparatorun zarif yüz hatlarına ve bireyselleştirilmiş özelliklerine sahip, sakinlik ve asalet yayan bir figür olarak tasvir edildiğini vurguluyor.
