Nil HasYeni sezonun ilk yazısına Performistanbul’un 2024 Misafir Sanatçı Programı kapsamında ağırladığı Nathalie Rey’in 17 Eylül’de açılışı gerçekleşen “Tatlı Acı Komedi” Portfolyo Sunumu ile başlıyorum.
Yeni sezonla birlikte takvim kalabalığının karmaşası içinde kimimiz tiyatrolara, kimimiz sergilere koşuyor. Ancak, tiyatro, konser ve sergi etkinlikleri arasında gözden kaçmasını istemediğim performans sanatına dikkat çekmek istiyorum. Bu sezon, performans sanatını daha sık duyma ihtimalinizin artacağına dair sinyaller veriyorum.
Türkiye’de performans sanatının duyulması, görülmesi ve yaygınlaşması adına 2016 yılından bu yana uluslararası bir sanat platformu olan Performistanbul, yerli sanatçıları desteklemenin yanı sıra dünyadaki çeşitli sanat kurumları, sanatçılar ve platformlar ile iş birliği yapan esnek bir yapı sunuyor. Performans sanatçıları için sergileme mekânı olmasının yanı sıra residency sunmasıyla da uzun süreli üretim ve sunum desteği sağlıyor. Daha önce bu konu hakkında köşemde yazılar ve söyleşiler paylaşmıştım.
Gelelim bu sezon açılışına…
Performistanbul, Sezonu Nathalie Rey ile Kapatıp Nathalie Rey ile Açtı
Nathalie Rey, geçtiğimiz sezonda Performistanbul 2024 Misafir Sanatçı Programı kapsamında konuk sanatçı olarak yer aldı ve haziran ayında, daha önceden Gate 27’de temelini attığı The Passing Body performansı ile sezon sonunda izleyiciyle buluştu.
Nathalie Rey, 45 dakikalık performans boyunca Performistanbul’un bahçesinde bir mezar şeklinde kazılmış çukurda, üzerine dökülen toprak altında hareket ederek ölümden başlayıp yer üstündeki yeni yaşama evrilen politik, siyasi ve ekoloijik temaları işledi.
Nathalie Rey’in The Passing Body videosundan birazdan bahsedeceğim. Performistanbul’daki “Tatlı Acı Komedi” sunumu için önemli bir başlangıç noktası oluşturuyor.
The Passing Body performansı, Nathalie Rey’in derin bir mezar çukurunda, üzerine dökülen toprağın altında başlamasıyla dikkat çekiyor. Bedeninin deri değiştirme sürecine girdiğini hissettiren bu bölüm, performansın mekânın alt katına inen merdivenlerinde devam ediyor. Burada projeksiyonla yansıtılan görüntülerde, toprağın altındaki et yiyen leş böcekleri ve streptokok, stafilokok gibi bakterilerin beden üzerindeki hareketleri gösteriliyor. Performans, ölü bedenin toprakla buluşmasını, zamanla bu mikroorganizmalar tarafından parçalanarak yeni bir forma dönüşümünü gözler önüne seriyor.
The Passing Body’nin temeline indiğimizde, Nathalie Rey’in sürdürülebilir ölüm üzerine derinlemesine bir çalışma yürüttüğünü görüyoruz. Bu araştırmayı Barselona’da ölüm ve defin endüstrisi üzerine yaptığı kapsamlı araştırmalarla destekliyor. Fransa ve İspanya arasında gidip gelerek çalışmalarını derinleştirirken, karşılaştığı endüstrinin büyüklüğü ve ölüm sonrası defin organizasyonlarının ekolojik ve sürdürülebilir olmaması onu şaşırtıyor. Gate 27’de misafir sanatçı olarak ölümün kültürel etkileri üzerine araştırmalarına devam eden Nathalie, yaşam ve ölüm döngüsü üzerine odaklanarak toprak altındaki ekolojik geçişlere dikkat çeken büyük bir pembe keçeden tabut yerleştirmesi hazırlıyor. Bu yerleştirmeye “doğal (olmayan) döngüler ve nekro-ticaret” başlığını veriyor. Nathalie, The Passing Body adını verdiği performansla Haziran ayında Performistanbul’da bir gösteri gerçekleştirdi. Bu iki çalışmanın çıktıları ve daha fazlası kapsamlı bir portfolyo sunumu olarak “Tatlı Acı Komedi” başlığıyla Performistanbul’da izleyiciyle buluşuyor.
Nathalie Rey’in Fiziksel Portfolyo Sunumu: “Tatlı Acı Komedi” Rengarenk ve Sürdürülebilirliğe Dair
Nathalie Rey’in “Tatlı Acı Komedi” başlığını taşıyan geniş kapsamlı, fiziksel portfolyo sunumu 17 Eylül’de başladı. “Tatlı Acı Komedi” portfolyo sunumu üç video, üç yerleştirme ve iki adet baskı ile gerçekleşiyor. Sunum için önemli çıktıları olduğunu düşündüklerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.
Performistanbul’un mekânını bilenler hatırlayacaktır; performanslar genellikle zeminden başlar ve yukarıya doğru ilerler. Bu sergide, yukarıda bahsettiğim The Passing Body adlı performansına ait video zemin katta yer alıyor ve performans videosu Nathalie’nin insanlığın ‘sürdürülebilir ölüm’ olgusunun bir parçası olup olamayacağı üzerine yürüttüğü düşünsel araştırmanın sanatsal bir yansıması olarak sunuluyor.
Yukarı katta ise izleyiciyi sanatçının uzun süredir üzerinde çalıştığı ve Ayça Okay’la iş birliği yaptığı Pink Bunny videosu karşılıyor. Kamusal alanda tavşan kostümü giymiş Nathalie Rey’in yer aldığı video, Berlin ve Barselona’da çekilmiş. Yeni video ise İstanbul’un çeşitli semtlerinde gerçekleştirilecek. Videoda, zamandan ve mekândan bağımsız anlar içinde insan tepkilerini gözlemleyebilirsiniz. Detayları yine burada bırakıyorum.
Nathalie’nin video için giydiği Pink Bunny tavşan kostümünü de aynı katta inceleyebilirsiniz.
Nathalie Rey’in Rabbits adını verdiği ve topladığı oyuncaklardan oluşan renkli yerleştirme, serginin dikkat çeken bir diğer çalışması. Farklı yerlerden bir araya getirdiği peluş oyuncaklar, sanatçının pratiğinde önemli bir yer tutuyor. Peluş oyuncakları dikişle birbirine ekleyen Nathalie, çocuklarla gerçekleştireceği atölyede (detaylar Performistanbul Instagram hesabında) Pink Bunny için sıcacık bir ev inşa edecek. Bu rengârenk yerleştirme oyuna davet ederken ekoloji, yaşam ve sürdürülebilirlik gibi toplumsal gerçeklikler üzerine de güçlü bir diyalog kuruyor.
Bir diğer dikkat çekici çalışma, Komando Peluche Action adını verdiği, kamusal alanda gerçekleşen performansı temsil eden pembe balonlar ve üzerine giydirilmiş pembe maskeden oluşuyor. Performansın bir diğer çıktısı ise bahçe duvarında asılı duran iki baskı işi. Bu işlerin sokakta gerçekleşmiş olması, onları diğer çalışmalardan ayırarak bahçede karşımıza çıkıyor.
Nathalie Rey, alt katta ölüm endüstrisine dair vurgulama yaparken; üst katta farklı türden malzemeden ürettiği ve kamusal alanda çalıştığı işlerle mekâna hakimiyet kuruyor. İlk bakışta ne gördüğünüzü yorumlamakta zorluk çekebilirsiniz ancak kavramsal sanatın doğası böyle; izlemeye, dinlemeye ve üzerine düşündürmeye yönelik işler sunar. İşler arasında kuracağınız bağ ile Nathalie Rey’in pratiğine dair bir yolculuğa çıkarken eserler arasında kurduğunuz bağlarla ölüm hatta sürdürülebilir ölüm ve gerçeklik üzerine düşünce kapılarını aralıyor olacaksınız.
*26 Eylül Perşembe günü Ayça Okay, Nathalie Rey ile hem sanat pratiği hakkında hem de “Tatlı Acı Komedi” üzerine bir sanatçı konuşması gerçekleştirecek. Detaylar için Performistanbul Instagram hesabını takip edebilirsiniz.
*28 Eylül Cumartesi günü 14:00-16:00 saatleri arasında, Nathalie Rey, Rabbits adlı sanatsal çalışmasından yola çıkarak çocuklara yönelik tek seanslık bir atölye düzenleyecek. Atölyede çocuklarla bir araya gelip Pink Bunny’i tanıtacak ve birlikte eğlenerek sanatsal üretimlerle Pink Bunny için yaşanabilir bir ev inşa edecek.
*“Tatlı Acı Komedi” projesindeki işler ve devamında üretilecek olanlar Ayça Okay küratörlüğünde Beyrut’ta sergilenecek.
“Tatlı Acı Komedi” Portfolyo Sunumunun tamamını görmek için 28 Eylül’e kadar Performistanbul’u ziyaret edebilirsiniz.
Kısaca Nathalie Rey Hakkında:
Nathalie Rey, farklı medyumları kullanan, multidisipliner bir akademisyen, araştırmacı, mimar ve sanatçı. Anlatım dili video, performans, fotoğraf, yerleştirme olarak çeşitlilik gösterir. Politik, siyasi ve ekolojik prototipler ile kamusal alanda yaptığı performatif çalışmaları ilgi çeker. Tüketim toplumunu merkeze alarak sürdürülebilir sistemler üzerine üretir. Üretimlerine İstanbul’da devam ediyor.
