Hasan Nazif YılmazFotoğrafçılık, günümüz dünyasında anılarımızı ölümsüzleştirmenin en yaygın yollarından biri haline gelmiş durumda. Ancak bu sanat dalının ilk adımları, 19. yüzyılın başlarına kadar uzanıyor. Dünyanın bilinen en eski fotoğrafları, bu yolculuğun başlangıcına ışık tutuyor.
1. “Le Gras’tan Pencere Manzarası” (1826 veya 1827)
Dünyanın ilk kalıcı fotoğrafı olarak kabul edilen bu eser, Fransız mucit Joseph Nicéphore Niépce tarafından çekildi. Niépce, Fransa’nın Burgonya bölgesindeki evinin penceresinden dışarıya baktığında, tarihin ilk fotoğrafını çekti. Kalay bir plaka üzerine asfalt kullanarak sabitlediği bu görüntü, sekiz saatlik bir pozlama süresi gerektiriyordu.
2. Daguerreotype: İlk Ticari Fotoğrafçılık (1839)
Niépce’nin ortağı Louis Daguerre, “dagereotip” adı verilen bir yöntemle, fotoğrafçılığı kitlelere ulaştırdı. Gümüş kaplı bakır plakalar üzerine kimyasal işlemlerle görüntülerin sabitlenmesini sağlayan bu teknik, ticari anlamda fotoğrafçılığın başlangıcını temsil ediyor. Daguerre’in yöntemi, fotoğrafçılığın hızlı bir şekilde yayılmasına olanak tanıdı.
3. İlk İnsan Portresi: Robert Cornelius (1839)
Amerikalı fotoğrafçı Robert Cornelius, tarihteki ilk insan portresini çekti. 1839 yılında Philadelphia’da çekilen bu portre, fotoğrafçılıkta insan figürünün ilk kez kullanıldığı eser olarak tarihe geçti. Cornelius’un kendi portresi, günümüzdeki özçekimlerin atası olarak da kabul ediliyor.
4. İlk Fotoğrafik Negatif: “Latticed Window at Lacock Abbey” (1835)
İngiliz bilim insanı William Henry Fox Talbot, ilk negatif görüntüyü 1835 yılında çekti. Bu fotoğraf, İngiltere’deki Lacock Abbey‘deki kafesli bir pencereyi gösteriyor. Talbot, kâğıt üzerine ışığa duyarlı gümüş nitrat kullanarak görüntüyü yakalamış ve fotoğrafçılığın negatif-pozitif sürecini keşfetmişti. Bu teknik, modern fotoğrafçılığın temellerini oluşturdu.
5. Boulevard du Temple, Paris (1838)
Louis Daguerre tarafından çekilen bu fotoğraf, bir insanın yer aldığı ilk görüntü olarak biliniyor. Paris’teki Boulevard du Temple‘ın bu uzun pozlama fotoğrafında, bir ayakkabı boyacısı ve müşterisi pozlama sırasında hareketsiz kaldıkları için görünür hale geldiler. Aslında, pozlama süresi boyunca caddede birçok insan hareket ettiği için görünmezken, bu iki kişi ilk kez bir fotoğraf karesinde ölümsüzleşti.
6. İlk Ay Fotoğrafı: John W. Draper (1840)
Amerikalı bilim insanı John William Draper, 1840 yılında ayın ilk fotoğrafını çekti. Bu fotoğraf, bir teleskop yardımıyla çekildi ve gökbilim fotoğrafçılığının başlangıcını işaret etti. Draper’in çalışmaları, evrenin fotoğraflanması için öncü adımlardan biri oldu.
7. İlk Renkli Fotoğraf: “Tartan Kurdele” (1861)
Fotoğrafçı ve fizikçi James Clerk Maxwell, 1861 yılında çektiği “Tartan Kurdele” isimli görüntüyle tarihteki ilk renkli fotoğrafı elde etti. Maxwell, kırmızı, yeşil ve mavi filtreler kullanarak bir kurdeleyi üç farklı renkte fotoğrafladı ve bu görüntüleri üst üste getirerek renkli bir görüntü oluşturmayı başardı.
8. İlk Hareketsiz Hayvan Fotoğrafı: “The Horse in Motion” (1878)
Fotoğrafçı Eadweard Muybridge, atların hareketini fotoğraflamak amacıyla 1878 yılında bir dizi fotoğraf çekti. “The Horse in Motion” isimli bu çalışma, fotoğrafın hareketli görüntülerde nasıl kullanılabileceğini göstermesi açısından önemlidir. Muybridge, kameraları kullanarak atın her adımını kare kare çekmiş ve böylece hareketli görüntünün ilk adımlarını atmış oldu.
9. İlk Hava Fotoğrafı: “Boston from a Balloon” (1860)
Fotoğrafçı James Wallace Black, 1860 yılında Boston şehrinin bir balondan çekilen ilk hava fotoğrafını elde etti. Bu kare, hava fotoğrafçılığının başlangıcı olarak kabul ediliyor ve gökyüzünden şehir görüntüleme pratiğinin öncüsü niteliğinde.
10. İlk Savaş Fotoğrafı: “The Valley of the Shadow of Death” (1855)
Roger Fenton, Kırım Savaşı sırasında çektiği bu kare ile tarihteki ilk savaş fotoğraflarından birini belgeledi. Bu kare, savaş alanının ürpertici sessizliğini ve savaştan geriye kalan yıkımı etkileyici bir şekilde gösterir. Fenton, bu fotoğrafla savaş fotoğrafçılığının ilk örneklerinden birini sunmuştur.
Bu tarihi fotoğraflar, yalnızca teknolojik bir gelişim sürecini değil, aynı zamanda insanlık tarihine dair önemli anları da ölümsüzleştirmiştir. Her biri kendi döneminin sınırlarını zorlayan bu eserler, fotoğrafçılığın sanatsal ve bilimsel potansiyelini ortaya koymuştur.
